Nieuws | Stichting Monumentenbehoud Noardeast-Fryslân

Nieuwsberichten met het label 'Dokkum':

Terug naar alle nieuwsberichten

Molenrestauraties molen De Hoop in Dokkum en Hantumermolen

Banner voor nieuwsbericht Molenrestauraties molen De Hoop in Dokkum en Hantumermolen

De onlangs gefuseerde en doorgestarte Stichting Monumentenbehoud Noardeast-Fryslân is volop bezig met restauraties aan haar monumenten. In Dokkum en Hantum worden de molens gerestaureerd en in Eanjum zal binnenkort ‘groot onderhoud’ plaatsvinden. De werkzaamheden gaan zeker tot begin 2023 duren.


Molen De Hoop voorlopig ‘peperbus’
Afgelopen vrijdag 30 september was het al vroeg een drukte van belang bij korenmolen ‘De Hoop’ op het Zuiderbolwerk in Dokkum. Een grote kraanauto van KTF uit Harlingen tilde eerst de schoren en staartbalk van de molen, waarna de buiten- en binnenroede gestreken werden. (Een molenaar spreekt altijd over twee roeden en niet over vier wieken). Met name de oude buitenroede (die vooraan in de askop gestoken zit) is een bijzonder exemplaar. Het is een meer dan 100 jaar oude ‘Potroede’ uit 1889! De gebroeders Pot uit Elshout aan de Kinderdijk waren destijds de eersten die ijzeren roeden konden maken door metalen platen aan elkaar te klinken. Deze roeden hielden het vaak meer dan honderd jaar vol, maar vele exemplaren zijn ondertussen vervangen door nieuwere stalen exemplaren. Het stichtingsbestuur zou de 133 jaar oude roede met productienummer 1558 graag willen behouden en straalbedrijf Van der Wal in Boazum gaat bekijken of de roede te restaureren is. De firma Vaags in Aalten gaat het ijzerwerk van de roede herstellen. Daarvoor werd de bijzondere molenwiek met een speciale ‘transporter’ naar de Woudpoort gereden en op een klaarstaande vrachtauto getild.

Ondertussen was bij de molen alles in gereedheid gebracht om de molenkap van de romp te tillen. Deze kap, met een gewicht van ruim 11.000 kilogram zonder de wieken en staart, is achter de molen getakeld, waar rietdekkers hem de komende weken van een nieuwe rietlaag kunnen voorzien. Op deze manier kan de stichting besparen op hoge steigerbouwkosten. Voorlopig heeft molen ‘De Hoop’ daarom een noodkap, waardoor hij er als een zogenaamde ‘peperbus’ of ‘doofpot’ uitziet. De werkzaamheden zullen tot begin 2023 duren, hoewel veel reparaties, zoals herstel van de stalen roede, in werkplaatsen elders moeten plaatsvinden. Het werk wordt uitgevoerd door ‘De Molenmakers’ van bouwbedrijf Hiemstra uit Tzumarum.


De restauratie van korenmolen ‘De Hoop’ kost in totaal zo’n 150.000 euro (exclusief BTW), mogelijk door bijdragen van Provincie Fryslân, Gemeente Noardeast-Fryslân en het Molenfonds (van De Hollandsche Molen) en diverse fondsen en instanties die door het stichtingsbestuur werden aangeschreven, zoals het Prins Bernard Cultuurfonds, de Stichting TBI fundatie, de Meindersma-Sybenga Stichting en het Hendrik Mullerfonds, de Stichting Zabawas, het Dinamofonds en het Bouwcultuurfonds. Zij zegden allemaal financiële steun toe voor dit project. Het Dokkumer Stadsfonds maakt het mogelijk de verlichting straks te vervangen door LED-verlichting.


Molen Hantumerleeg in nieuw jasje
Ook bij de Hantumermolen is al enige tijd drukte en activiteit. De molenmakers van Jellema uit Burdaard hebben een nieuwe schroef gemaakt voor deze stoere poldermolen, die bovendien van een nieuwe rietbedekking en verflaag wordt voorzien. Ondertussen is de rietdekker al begonnen met de werkzaamheden aan de kap van de molen, in dit geval wel vanaf een steiger rond de molen. Ook de kosten van deze restauratie – ruim 125.000 euro (exclusief BTW) – worden betaald door rijk, provincie en gemeente, aangevuld door bijdragen van diverse fondsen.

Gemeenteraad bezoekt Stichting Monumentenbehoud

Banner voor nieuwsbericht Gemeenteraad bezoekt Stichting Monumentenbehoud

Op woensdag 21 september bracht een ruime vertegenwoordiging van de gemeenteraad van Noardeast-Fryslân in het kader van ‘It Poadium’ een bezoek aan de koren- en pelmolen Zeldenrust op het Baantjebolwerk te Dokkum. Hier werden de raadsleden ontvangen door het bestuur van de Stichting Monumentenbehoud Noardeast-Fryslân en een drietal vrijwillige molenaars van de stichting.


Nasjonaal erfgoed: in saak fan regionaal belang!
Stichtingsvoorzitter Henk van der Veen gaf een presentatie over het werk van de stichting onder de titel: ‘Nasjonaal erfgoed: in saak fan regionaal belang!’ De stichting is trots op haar rijksmonumenten: 28 kerktorens en 7 windmolens en slaagt erin om deze in een goede conditie te houden met behulp van financiële bijdragen van de gemeente, het rijk, de provincie en diverse fondsen.
In de presentatie werd ook stilgestaan bij het belang van een gemeentelijke monumentenlijst. Naast de vele rijksmonumenten zijn er in de gemeente tal van bijzondere bouwwerken, die het behouden waard zijn, maar niet aan de criteria van een rijksmonument voldoen: hiervoor kan plaatsing op een gemeentelijk monumentenlijst van groot belang zijn. De oproep aan de raadsleden was dan ook om hier zo spoedig mogelijk in te voorzien.


Gedachtewisseling en rondleiding
Er was naar aanleiding van de gestelde vragen een levendige gedachtewisseling met de raadsleden over het belang en het behoud van monumenten in onze gemeente, waarbij duidelijk werd dat de stichting haar zaken goed voor elkaar heeft en vol plannen zit voor het in stand houden van onze regionale monumenten.

Hierna volgde een rondleiding door de molen. De aanwezige molenaars namen de raadsleden mee tot boven in de kap van de molen en vertelden wetenswaardige zaken over de molen en het werk van de molenaar. De raadsleden waren zichtbaar onder de indruk van dit prachtige, 160 jaar oude monument.


Restauratie molen De Hoop in Dokkum
Ondertussen gaan de werkzaamheden van de stichting aan andere monumenten volop door: in Hantum staat de Hantumermolen in de steigers omdat deze een nieuwe rietbedekking krijgt, in Wânswert wordt druk gewerkt aan het herstel van de net overgedragen kerktoren en in Dokkum worden voorbereidingen getroffen voor de restauratie van korenmolen ‘De Hoop’. Binnenkort worden de roeden (wieken) gestreken voor herstelwerkzaamheden en wordt de kap van de molen getild voor een nieuwe rietbedekking. Zolang krijgt de molen een noodkap, waardoor hij er als een zogenaamde ‘peperbus’ uitziet. De werkzaamheden zullen tot begin 2023 duren, hoewel veel reparaties, zoals herstel van de stalen roeden, ook in de werkplaats van de molenmakers moeten plaatsvinden.

Korenmolen de Hoop in Dokkum 170 jaar

Banner voor nieuwsbericht Korenmolen de Hoop in Dokkum 170 jaar

Korenmolen De Hoop viert vandaag, 1 augustus 2019 zijn 170-ste verjaardag. Hoewel deze hoogbejaarde wiekendrager allang met pensioen is, draaien zijn wieken nog regelmatig hun rondjes dankzij een groepje vrijwillige molenaars. De vrijwillige molenaars van korenmolen De Hoop: v.l.n.r. Warner B. Banga, Wietze Dijkstra, Hilko Hofstra en Sikko Hoekstra. Jan Holtkamp ontbreekt. (Foto: Marit Anker). Een terugblik op 170 jaar leven-van-de-wind: Klik hier voor het volledige artikel op In-Dokkum.nl

Nieuwsbulletin beide monumentale Dokkumer molens

Voor de buurtbewoners rond om de beide monumentale Dokkumer molens is een nieuwsbulletin samengesteld.

Klik hier om deze online te lezen.

Auke Bijlsma, vrijwillig molenaar op de Eendragt in Eanjum

Onder toeziend oog van zijn leermeester Sije Hoekstra, kreeg Auke Bijlsma uit handen van vicevoorzitter Henni van Asten van Stichting Monumentenbehoud Dongeradeel officieel het molenaarsreglement uitgereikt. Bijlsma uit Buitenpost is daarmee, naast Jan Wüst en Henk Kingma, één van de vaste vrijwillige molenaars op koren- en pelmolen De Eendragt uit 1889, die met zijn 9 meter hoge stelling en 6 zolders de hoogste molen is in Dongeradeel.

 

Er waren natuurlijk ook bloemen voor de nieuwe molenaar, die vorige week zijn examen met goed gevolg aflegde bij het Gild Fryske Mounders. De opleiding tot vrijwillig molenaar duurt anderhalf tot twee jaar. Bijna elke zaterdagmorgen zijn de aspirant molenaars in touw met het leren bedienen van de molen in weer en wind en krijgen zij onderricht in de noodzakelijke theorie over veiligheid, kennis van het weer, constructie en de geschiedenis van de molen.

 

‘Om het cultureel erfgoed als molens goed te behouden, moeten deze regelmatig draaien en daarvoor hebben wij molenaars nodig’, aldus collega –molenaar op Zeldenrust in Dokkum en bestuurslid Karel Jongsma. Het bestuur van de Stichting Monumentenbehoud Dongeradeel is dan ook blij met de nieuwe molenaar.

Molen De Meermin te Dokkum met speciaal transport vervoerd naar de werkplaats

Pelsteen na 70 jaar weer bedrijfsklaar

De zelfzwichting van molens De Hoop en Zeldenrust Dokkum is opnieuw gesteld en gesmeerd, zodat de Ten Have kleppen weer naar behoren functioneren. Deze mechanische en automatische inrichting zorgt er voor dat de molens regelmatiger lopen. In Zeldenrust worden de maalstenen opnieuw gesteld en gebild, waardoor binnenkort weer volwaardig kan worden gemalen. Ook de nog resterende pelsteen wordt weer na 70 jaar bedrijfsklaar gemaakt.

Spontaan concert in Zeldenrust

De molen Zeldenrust Dokkum is bezocht door Christine Latour en Winfried Bückmann, twee muzikanten die spontaan een concert in de molen gaven. 

Voortgang restauratie Zeldenrust (8)

Voortgang restauratie Zeldenrust (7)

Voortgang restauratie Zeldenrust (6)

Voortgang restauratie Zeldenrust (5)

Voortgang restauratie Zeldenrust (4)

Opbouw van de nieuwe stelling van molen Zeldenrust te Dokkum.

Voortgang restauratie Zeldenrust (3)

Afbraak stelling Zeldenrust en voortgang opbouw nieuwe stelling.

Voortgang restauratie Zeldenrust (1)

De noodkap is geplaatst, en de werkzaamheden aan het voegsel zijn dinsdag gestart. 

Officiële start restauratie molen Zeldenrust Dokkum

De koren- en pelmolen is nog geheel maalvaardig en wordt tegenwoordig door vrijwilligers bemand.

De stellingconstructie en de kap worden geheel vernieuwd. Ook het voegwerk van de gemetselde achtkantige onderbouw is aan vervanging toe. Deze ingrijpende restauratie wordt uitgevoerd door twee aannemers, te weten bouwbedrijf De Haan uit Dokkum voor de stelling en het metselwerk, en molenbouwer Hiemstra uit Tzumarrum voor de kap.

 

Stichting Monumentenbehoud Dongeradeel heeft de totale kosten van 375.000 euro kunnen dekken uit subsidiegelden van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed, het Prins Bernard Cultuurfonds, Provincie Fryslân, Gemeente Dongeradeel, Bankgiro Loterij, en stichting De Hollandse Molen.

 

Tytsy Willemsma, wethouder Monumentenzorg van de gemeente Dongeradeel, verrichtte de start van de restauratie door het bouwbord te onthullen. In haar openingswoorden onderstreepte zij nogmaals het grote belang van behoud van cultureel erfgoed.

Restauratie molen De Hoop Dokkum

De stelling heeft twee nieuwe schoren gekregen en het hekwerk van de stelling is aangepast aan de arbo-veiligheidseisen. Tijdens de restauratie bleek dat er scheurvorming zat in de natuurstenen pensteen. Deze is inmiddels ook vervangen. Eén van de roeden is doorgehaald (roest verwijderd en behandeld).

Stichting Monumentenbehoud Dongeradeel in het donker

Op zaterdag 24 oktober heeft de Stichting Monumentenbehoud Dongeradeel samen met de gemeente meegedaan aan de Nacht van de Nacht. De molens Zeldenrust en De Hoop in Dokkum waren deze nacht in het donker gehuld door de buitenverlichting geheel uit te schakelen.

 

De Nacht van de Nacht is bedoeld om aandacht te vragen voor de schoonheid én de functie van de duisternis, die steeds meer onder druk staan door de alsmaar toenemende verlichting. Nederland is één van de meest verlichte landen ter wereld. Die verlichting neemt jaarlijks drie tot vijf procent toe. En dat terwijl driekwart van de Nederlanders een donkerdere nacht wil en lichtvervuiling aan bijna de helft van de mensen het zicht op de sterrenhemel ontneemt. Met de Nacht van de Nacht vragen Stichting Natuur en Milieu en De Provinciale Milieufederaties aandacht voor de schoonheid én de functie van de duisternis, die steeds meer onder druk staan door de alsmaar toenemende verlichting. Een donkerder Nederland is goed voor trekvogels, nachtdieren en mensen.

Voor meer informatie over de Nacht van de Nacht kijk op www.nachtvandenacht.nl.

Molen Zeldenrust Dokkum open ter bezichtiging

Elke zaterdagmiddag van 13.30 tot 16.30 uur is de molen Zeldenrust aan het Baantjebolwerk Dokkum opengesteld voor bezichtiging. Ervaren molenaars leiden geïnteresseerden rond op de molen en vertellen over de historie en de techniek van deze molen. De toegang is gratis. Ook op dinsdagmiddag kan men terecht voor een rondleiding.

 

50 Jaar Skaed en Ljocht

In de periode van 11 juli tot en met 26 juli is er tevens een fototentoonstelling in de benedenverdieping, terwijl op de eerste etage een diashow loopt. Beide met als motto: Dongeradeel. Fotoclub Skaed en Ljocht Dokkum viert dit jaar het 50-jarig bestaan en deze jubileumtentoonstelling is ter gelegenheid hiervan. De tentoonstelling is al deze dagen geopend van 13.00 tot 19.00 uur, en is eveneens gratis toegankelijk.

Subsidies Prins Bernard Cultuurfonds

Voor de molen Zeldenrust is een bedrag van €14.000 beschikbaar , en voor de Eendragt te Eanjum een bedrag van €8.000. 

 

Het Prins Bernard Cultuurfonds ondersteund projecten op het gebied van cultuur en natuurbehoud in Nederland door middel van financiële bijdragen, opdrachten, prijzen en beurzen. Het werkterrein is: podiumkunsten, beeldende kunst, monumentenzorg, geschiedenis en letteren en natuurbehoud. Meer informatie is beschikbaar op de website: www.natuurbehoud.nl

Ruim €270.000 rijkssubisidie voor restauratie molens in Dokkum en Eanjum

De subsidie is toegekend aan de eigenaar van de molens, de Stichting Monumentenbehoud Dongeradeel. Voor de molen Zeldenrust” bedraagt het totale restauratiebedrag €249.000, terwijl voor De Eendragt €137.000 is becijferd. Van deze bedragen wordt nu 70% subsidie verstrekt door de Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten (RACM). Verwacht wordt dat de provincie 15% bijdraagt en 5% uit fondsen komt. De laatste 10% blijft dan voor rekening van de stichting.

 

Maandag (30 juni) nemen bestuursleden van de stichting in Zeist de officiële beschikkingen in ontvangst. Uit de toezegging blijkt dat de Rijksdienst vertrouwen heeft in de wijze waarop de Stichting Monumentenbehoud Dongeradeel de molens beheert. Van de 450 molens in Nederland die restauratie nodig hebben, krijgen er nu 80 subsidie uit deze regeling, waarvan dus twee van deze stichting. 

 

De Stichting Monumentenbehoud Dongeradeel beheert in de gemeente 7 molens en 26 kerktorens. Het daarvoor beschikbare budget is beperkt, maar door inzet en creativiteit van de medewerkers van de gemeente Dongeradeel, aan wie het onderhoud is uitbesteed, lukt het toch de monumenten in goede staat te houden. Het stichtingsbestuur is dan ook bijzonder ingenomen met de intensieve samenwerking met de gemeente.

Dokkum, 29 juni 2008.