Nieuws | Stichting Monumentenbehoud Noardeast-Fryslân

Nieuwsberichten met het label 'Restauratie':

Terug naar alle nieuwsberichten

Molenaar Marijn van Tilburg bij de Hantumermolen

Banner voor nieuwsbericht Molenaar Marijn van Tilburg bij de Hantumermolen

Molenaar Marijn van Tilburg aan het woord voor Omrop Fryslân over de restauratie van De Hantumermolen. Hierbij de link naar het nieuwsbericht op Omrop Fyslân van 27 februari 2023. Foto: Timo Jepkema, Omrop Fryslân.

Nijsberjocht op Omrop Fryslan.


Restauratie Hantumermolen bijna voltooid

Banner voor nieuwsbericht Restauratie Hantumermolen bijna voltooid

De restauratie van de Hantumermolen is bijna klaar. Afgelopen donderdag 16 februari werd de houten vijzel of schroef door werknemers van Molenbouwer Jellema uit Burdaard terug getakeld in de schroefbak. Zo kan deze poldermolen binnenkort weer doen, waar hij in 1880 voor gebouwd werd: water uit het Hantumerleech malen.


De stoere poldermolen onder Hantum is eigendom van de Stichting Monumentenbehoud Noardeast-Fryslân en heeft langer dan een jaar stilgestaan. In die periode werd in de werkplaats van Jellema in Burdaard niet alleen een nieuwe schroef gemaakt, maar is de molenromp en kap opnieuw met riet gedekt en werd het gevlucht (de wieken) en alle houtwerk geschilderd. Werkzaamheden en onderhoud waar niet alleen veel arbeidsuren, maar ook de nodige kosten aan vastzitten. Gelukkig is de Hantumermolen een Rijksmonument, zodat een groot deel van dat geld – in totaal zo’n € 125.000 – bijgedragen wordt door het rijk, de provincie Fryslân en de gemeente Noardeast-Fryslân. Het overige deel van de kosten – nog zo’n 35 % – werd door de Stichting bijeengezocht bij stichtingen en fondsen. Zo kreeg het stichtingsbestuur een bijdrage van de Meindersma-Sybenga Stichting, het Hendrik Muller fonds, het Prins Bernhard Cultuurfonds, de Stichting TBI Fundatie, de Van Heloma Stichting, de Stichting Juckema Sideriusfonds, de Stichting Bouwcultuurfonds Friesland, het Dinamo Fonds en natuurlijk het Molenfonds van De Hollandsche Molen, waardoor de Hantumermolen er nu weer prachtig en – nog belangrijker – maalvaardig bij staat.


De oude schroef ligt nog op de mûnepôle naast de molen, zodat goed kan worden bekeken wat voor kunstwerk zo’n houten vijzel met twee gangen eigenlijk is. De Hantumermolen wordt bemalen door vrijwillig-molenaar Marijn van Tilburg uit Dokkum en als de molenwieken straks weer vrolijk hun rondes maken, bent u van harte welkom om een kijkje te nemen.

Restauratie molen De Hoop in Dokkum

Banner voor nieuwsbericht Restauratie molen De Hoop in Dokkum

De restauratie van molen De Hoop in Dokkum vordert. Hierbij de link naar het nieuwsbericht op RTV NOF van 3 februari 2023. Zie dit nieuwsbericht op RTV NOF met informatie over de voortgang van de restauratie.

Molenrestauraties molen De Hoop in Dokkum en Hantumermolen

Banner voor nieuwsbericht Molenrestauraties molen De Hoop in Dokkum en Hantumermolen

De onlangs gefuseerde en doorgestarte Stichting Monumentenbehoud Noardeast-Fryslân is volop bezig met restauraties aan haar monumenten. In Dokkum en Hantum worden de molens gerestaureerd en in Eanjum zal binnenkort ‘groot onderhoud’ plaatsvinden. De werkzaamheden gaan zeker tot begin 2023 duren.


Molen De Hoop voorlopig ‘peperbus’
Afgelopen vrijdag 30 september was het al vroeg een drukte van belang bij korenmolen ‘De Hoop’ op het Zuiderbolwerk in Dokkum. Een grote kraanauto van KTF uit Harlingen tilde eerst de schoren en staartbalk van de molen, waarna de buiten- en binnenroede gestreken werden. (Een molenaar spreekt altijd over twee roeden en niet over vier wieken). Met name de oude buitenroede (die vooraan in de askop gestoken zit) is een bijzonder exemplaar. Het is een meer dan 100 jaar oude ‘Potroede’ uit 1889! De gebroeders Pot uit Elshout aan de Kinderdijk waren destijds de eersten die ijzeren roeden konden maken door metalen platen aan elkaar te klinken. Deze roeden hielden het vaak meer dan honderd jaar vol, maar vele exemplaren zijn ondertussen vervangen door nieuwere stalen exemplaren. Het stichtingsbestuur zou de 133 jaar oude roede met productienummer 1558 graag willen behouden en straalbedrijf Van der Wal in Boazum gaat bekijken of de roede te restaureren is. De firma Vaags in Aalten gaat het ijzerwerk van de roede herstellen. Daarvoor werd de bijzondere molenwiek met een speciale ‘transporter’ naar de Woudpoort gereden en op een klaarstaande vrachtauto getild.

Ondertussen was bij de molen alles in gereedheid gebracht om de molenkap van de romp te tillen. Deze kap, met een gewicht van ruim 11.000 kilogram zonder de wieken en staart, is achter de molen getakeld, waar rietdekkers hem de komende weken van een nieuwe rietlaag kunnen voorzien. Op deze manier kan de stichting besparen op hoge steigerbouwkosten. Voorlopig heeft molen ‘De Hoop’ daarom een noodkap, waardoor hij er als een zogenaamde ‘peperbus’ of ‘doofpot’ uitziet. De werkzaamheden zullen tot begin 2023 duren, hoewel veel reparaties, zoals herstel van de stalen roede, in werkplaatsen elders moeten plaatsvinden. Het werk wordt uitgevoerd door ‘De Molenmakers’ van bouwbedrijf Hiemstra uit Tzumarum.


De restauratie van korenmolen ‘De Hoop’ kost in totaal zo’n 150.000 euro (exclusief BTW), mogelijk door bijdragen van Provincie Fryslân, Gemeente Noardeast-Fryslân en het Molenfonds (van De Hollandsche Molen) en diverse fondsen en instanties die door het stichtingsbestuur werden aangeschreven, zoals het Prins Bernard Cultuurfonds, de Stichting TBI fundatie, de Meindersma-Sybenga Stichting en het Hendrik Mullerfonds, de Stichting Zabawas, het Dinamofonds en het Bouwcultuurfonds. Zij zegden allemaal financiële steun toe voor dit project. Het Dokkumer Stadsfonds maakt het mogelijk de verlichting straks te vervangen door LED-verlichting.


Molen Hantumerleeg in nieuw jasje
Ook bij de Hantumermolen is al enige tijd drukte en activiteit. De molenmakers van Jellema uit Burdaard hebben een nieuwe schroef gemaakt voor deze stoere poldermolen, die bovendien van een nieuwe rietbedekking en verflaag wordt voorzien. Ondertussen is de rietdekker al begonnen met de werkzaamheden aan de kap van de molen, in dit geval wel vanaf een steiger rond de molen. Ook de kosten van deze restauratie – ruim 125.000 euro (exclusief BTW) – worden betaald door rijk, provincie en gemeente, aangevuld door bijdragen van diverse fondsen.

Gemeenteraad bezoekt Stichting Monumentenbehoud

Banner voor nieuwsbericht Gemeenteraad bezoekt Stichting Monumentenbehoud

Op woensdag 21 september bracht een ruime vertegenwoordiging van de gemeenteraad van Noardeast-Fryslân in het kader van ‘It Poadium’ een bezoek aan de koren- en pelmolen Zeldenrust op het Baantjebolwerk te Dokkum. Hier werden de raadsleden ontvangen door het bestuur van de Stichting Monumentenbehoud Noardeast-Fryslân en een drietal vrijwillige molenaars van de stichting.


Nasjonaal erfgoed: in saak fan regionaal belang!
Stichtingsvoorzitter Henk van der Veen gaf een presentatie over het werk van de stichting onder de titel: ‘Nasjonaal erfgoed: in saak fan regionaal belang!’ De stichting is trots op haar rijksmonumenten: 28 kerktorens en 7 windmolens en slaagt erin om deze in een goede conditie te houden met behulp van financiële bijdragen van de gemeente, het rijk, de provincie en diverse fondsen.
In de presentatie werd ook stilgestaan bij het belang van een gemeentelijke monumentenlijst. Naast de vele rijksmonumenten zijn er in de gemeente tal van bijzondere bouwwerken, die het behouden waard zijn, maar niet aan de criteria van een rijksmonument voldoen: hiervoor kan plaatsing op een gemeentelijk monumentenlijst van groot belang zijn. De oproep aan de raadsleden was dan ook om hier zo spoedig mogelijk in te voorzien.


Gedachtewisseling en rondleiding
Er was naar aanleiding van de gestelde vragen een levendige gedachtewisseling met de raadsleden over het belang en het behoud van monumenten in onze gemeente, waarbij duidelijk werd dat de stichting haar zaken goed voor elkaar heeft en vol plannen zit voor het in stand houden van onze regionale monumenten.

Hierna volgde een rondleiding door de molen. De aanwezige molenaars namen de raadsleden mee tot boven in de kap van de molen en vertelden wetenswaardige zaken over de molen en het werk van de molenaar. De raadsleden waren zichtbaar onder de indruk van dit prachtige, 160 jaar oude monument.


Restauratie molen De Hoop in Dokkum
Ondertussen gaan de werkzaamheden van de stichting aan andere monumenten volop door: in Hantum staat de Hantumermolen in de steigers omdat deze een nieuwe rietbedekking krijgt, in Wânswert wordt druk gewerkt aan het herstel van de net overgedragen kerktoren en in Dokkum worden voorbereidingen getroffen voor de restauratie van korenmolen ‘De Hoop’. Binnenkort worden de roeden (wieken) gestreken voor herstelwerkzaamheden en wordt de kap van de molen getild voor een nieuwe rietbedekking. Zolang krijgt de molen een noodkap, waardoor hij er als een zogenaamde ‘peperbus’ uitziet. De werkzaamheden zullen tot begin 2023 duren, hoewel veel reparaties, zoals herstel van de stalen roeden, ook in de werkplaats van de molenmakers moeten plaatsvinden.

Voortgang restauratie Zeldenrust (8)

Voortgang restauratie Zeldenrust (7)

Voortgang restauratie Zeldenrust (6)

Voortgang restauratie Zeldenrust (5)

Oplevering restauratie kerktoren te Ie, een foto-impressie

Voortgang restauratie Zeldenrust (4)

Opbouw van de nieuwe stelling van molen Zeldenrust te Dokkum.

Voortgang restauratie Zeldenrust (3)

Afbraak stelling Zeldenrust en voortgang opbouw nieuwe stelling.

Restauratie kerktoren Ie, enkele foto's ter illustratie

Voortgang restauratie Zeldenrust (2)

De 2e fase van de restauratie Zeldenrust is in volle gang gezet. Hieronder volgt een korte impressie van het voegwerk en de voortgang van de nieuwe stelling. Wij houden u uiteraard op de hoogte van alle voortgang met betrekking tot de restauratie. Blijft u de website in de gaten houden.

Voortgang restauratie Zeldenrust (1)

De noodkap is geplaatst, en de werkzaamheden aan het voegsel zijn dinsdag gestart. 

Officiële start restauratie molen Zeldenrust Dokkum

De koren- en pelmolen is nog geheel maalvaardig en wordt tegenwoordig door vrijwilligers bemand.

De stellingconstructie en de kap worden geheel vernieuwd. Ook het voegwerk van de gemetselde achtkantige onderbouw is aan vervanging toe. Deze ingrijpende restauratie wordt uitgevoerd door twee aannemers, te weten bouwbedrijf De Haan uit Dokkum voor de stelling en het metselwerk, en molenbouwer Hiemstra uit Tzumarrum voor de kap.

 

Stichting Monumentenbehoud Dongeradeel heeft de totale kosten van 375.000 euro kunnen dekken uit subsidiegelden van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed, het Prins Bernard Cultuurfonds, Provincie Fryslân, Gemeente Dongeradeel, Bankgiro Loterij, en stichting De Hollandse Molen.

 

Tytsy Willemsma, wethouder Monumentenzorg van de gemeente Dongeradeel, verrichtte de start van de restauratie door het bouwbord te onthullen. In haar openingswoorden onderstreepte zij nogmaals het grote belang van behoud van cultureel erfgoed.

Restauratie molen De Hoop Dokkum

De stelling heeft twee nieuwe schoren gekregen en het hekwerk van de stelling is aangepast aan de arbo-veiligheidseisen. Tijdens de restauratie bleek dat er scheurvorming zat in de natuurstenen pensteen. Deze is inmiddels ook vervangen. Eén van de roeden is doorgehaald (roest verwijderd en behandeld).